Melayê Goranî (Molla Gürani) Kimdir?

Melayê Goranî (Molla Gürani) Kimdir?

Büyük Kürt düşünürlerinden ve İslam felsefecilerinden Melayê Goranî, 1410′da Bugünkü Irak Kürdistan Özerk bölgesindeki  Şehrezor yöresinde doğdu.

Asıl adı Ahmed olan ve Osmanlı belgelerinde Molla Şehabeddin Ahmed el Goranî  ve Molla Gürani olarak adı geçen Melayê Goranî, ilk eğitimini Bağdat'da aldıktan sonra Şam, Kudüs ve Kahire'de din felsefesi üzerine eğitim gördü.

 Aldığı tekamül sonrası Kürdistan'a dönerek Halebçe yakınlarında Medresa Mela olarak bilinen bir okul açtı.

Ününün yayılması üzerine Osmanlı sultanlarından II. Murad'ın teklifiyle 1441 yılında Anadolu'ya geldi ve kayıtlara göre bir yıl sonra Bursa'ya yerleşti.

 Üstün zekâsı ve derin bilgisinden dolayı kısa bir süre içerisinde yükseldi ve bir yıl sonra sultan çocuklarının eğitiminden sorumlu hoca yapıldı.

 Bu dönemde çocuk yaşta Manisa sancakbeyliğine atanmış olan II. Mehmed'e (Fatih Sultan Mehmed) özel dersler vermeye başladı ve danışmanlık yaptı. İstanbul'u fethetme fikrinin sahibi olduğu söylenen Melayê Goranî, II. Mehmed'in İstanbul'u almasından sonra şeri ve örfi hukuktan sorumlu olan Rumeli Kazaskerliği'ne atandı.

 Yaklaşık otuz yıl bu görevde kalan Melayê Goranî, 1480 yılında şeyhülislam oldu ve vefat ettiği 1488 (Yavuz Sultan Selim dönemi) yılına kadar bu görevi yürüttü.

 Eserlerinden en çok bilineni Osmanlıca yazılmış olan Melayê Goranî Tefsiri'dir. İstanbul - Fındıkzade'de kendi adını taşıyan camisi ve mezarı bulunmaktadır.