Türkiye-Ermenistan Sınır Kapısı Açılmalıdır
Türkiye-Ermenistan Sınır Kapısı Açılmalıdır
Türkiye’nin Ermenistan ile iki sınır kapısı var. Biri Kars Akyaka Doğu Kapı, Ermenistan’nın Gümrü şehriyle, biri Iğdır Alican sınır kapısı, başkent Erivan ile. Ancak her iki kapıda kapalı malesef. Ben bu komşu ülke ile olan sınır kapılarımızın açılması gerektiğini düşünüyorum. Türkiye sınır kapılarını Ermenistan açmalıdır...
Kapılar kapalı da olsa Türkiye ile Ermenistan arasındaki ticaret Gürcitsan ve İran üzerinden zaten yapılıyor. Hergün Erivan’dan İstanbul’a uçak ve otobüs seferleri var. Yüz bini aşkın Ermeni vatandaşı Türkiye’de yaşayıp çalışıyor. Erivan’da Lahmacun salonu, fırınlar, elektirik mazlemesi, inşaat mazlemesi vb iş yeri açan, ticaret yapan vatandaşlarımız var. Erivan’daki alışveriş merkezleri Türk mallarıyla dolu iken kapıların kapalı olmasının ne anlamı var?
Yıllar önce ben de, “Ermeni parası üstünde Ağrı dağının resmi var. Kapı açılmasın” diyordum. Oysa ki dağ bizim olduktan sonra varsın kimin neresinde olursa olsun. Dünyadaki tüm paraların üstünde olsa ne yazar. Yıllarca ülkemizde “Ararat” ismi yasak kaldı. Ta ki Türk Dil ve Tarih Kurumundan Ararat”ın türkçe bir kelime olduğu açıklanana kadar. “Sarı Gelin”e yıllarca Ermeni şarkısı denildi. Dha sonra Nahçıvan yöresine ait bir Azeri şarkısı olduğu açıklandı.
Kapı açılırsa halklar arasında kaynaşma ve diylog gelişir, önyargılar kalkar. Kapının açılması Ermeni halkına, tarihte yaşanmış yanlışlara sadece kendi pencerelerinden bakmak yerine geçmişte kalması gerektiğini düşündürür. Her iki tarafında geçmişte yaşanan olumsuzlukları tarihçilere bırakmaları gerektiğine ikna olmalarının yolu kapının açılmasıdır. Sınır ticaretinin olmadığı bir coğrafyada üretim, ithalat ve ihracat sönük kalır. Kapıların kapalı olduğu bir coğrafyada milletler birbirlerine yabancı kalırlar. Yanlış algıları gelecek nesillere de taşırlar ve ön yargılı yaklaşımların önü alınmaz. Bu da çok kötü bir yaklaşım olur. Ben ülkemin komşu ülkelerle ticaret yapmasını, yatırımlar gerçekleştirmesini, var olan sorunları aşmasını ve barış içinde yaşamasını istiyorum.
Azerbaycan savaşta kaybettiği topraklarını Ermenistan’dan yine savaşarak mı alır, uzlaşarak mı alır bilemem. Temennim Karabağ sorununun uzlaşma ile sonuçlanmasıdır. Azeri ve Ermeni haklarının her ikiside yoksuldur. Halkı zengin olmayan bir devletin zengin olması hiçbir işe yaramaz. Halklar arasında sorun olmaz. Milletler arasında her zaman kardeşlik, barış ve insani yaklaşımlar yaşanır. Devletler ise her zaman kendi çıkarlarına göre hareket ederler.
Rusya’nın adeta bir parçası halinde olan Ermenistan Rusya’nın haberi olmadan hiçbirşey yapmıyor. Rusya aynı zamanda Bakü’deki Aliyev kükümetini de destekliyor. Azerbaycan’ın Rusya ile son derece sıcak ilişkileri devam ediyor. Dolayısıyla Karabağ düğümünün çözümü Putin’in elindedir. Sorunun çözümü noktasında başta Türkiye olmak üzere bölge ülkeleri ile uluslararası aktörlerin katkısı gerekli. Yoksa olası bir savaşta insanlara yazık olur.
Serhat illerinin sınır ticaretinden başka şansları yoktur. “Üç ülkeye komşu tek il Iğdır” deyip duruyoruz. İran Borualan sınır kapısı kapalı. Ermenistan kapısı kapalı. Bir tek Nahcıvan dilucu kapısı açık. O da kapalı olsa ondan iyidir. Doğubeyazıt İran ile 480 kalem ticaret yaparken, Iğdır, bir millet iki devlet Nahcıvan ile 118 kalem ancak ticaret yapabilmekte. Vize de cabası... Kapıların üçü de açık olmalı ve sınır ticaretine işlerlik kazandırılmalıdır. Nahcıvan kapısı tam anlamıyla ticaret kapsına dönüşmeli. Iğdır’ın İran ile olan sınır kapısı Borualan açılmalı. Ermenistan ile olan her iki sınır kapısı da açık olmalıdır düşüncesindeyim. Ermeni kapısının açık olması Azerbeycan il Ermenistan arasındaki sorunların çözümüne de katkı sunacaktır.
9/Ocak/2015
muratakkus11@hotmail.com
