Böyle Hırsızlık Görülmedi! Kürt Kültürünü Çalan Çalana!
Kültürel Asimilasyon durmak bilmiyor! Böyle hırsızlık görülmedi. Kürtçe Şarkılardan ilahi bile yapmışlar.
Kürt halk şarkıları yıllardır kültürel asimilasyona uğratılarak Türkçeleştiriliyor. ‘Kul Hakkıdır’ demeden buna birde Türkçe ilahilere çevirdikleri Kürtçe şarkıları eklediler.
Müzik, edebiyat, sinema, resim, tarihi kişiliklerin başta yer aldığı Kürt kültürünü çalan çalana… Kültürel hırsızlık devam ediyor.
Türkçeleştirme ilk olarak 1926’da başladı. Günümüzde anonim olan Kürt halk şarkılarının yanı sıra Kürt sanatçılarına ait eserler kaynak belirtilmeden ve telif hakkı karşılanmadan Türkçeye çevrilip okunuyor. Kürtçeden aşırdıkları şarkıları milliyetçi şarkılara çevirenler bile var. Kürtçeden aşırma parçaları "Dizaya Tirk'an" adlı YouTube kanalının videolarında yer alan kayıtları dinleyebilrisiniz.
Kürtçe şarkıları çevirip Türkçe okumanın yanı sıra son zamanlarda buna birde Kürtçeden aşırma şarkılarla ilahiler de eklendi. Böylece hem dünyayı hem de ahireti garantiye almaya çalışanlar da ortaya çıktı.
İşte Kürtçe şarkılardan çevrilen ilahilerden bazıları:
Dersim bölgesine ait anonim şarkı Elkajiyê /"Bir görseydik seni",
Anomin şarkı "Ximximê torevana" / "Aşkın ile Aşıklar".
Anomin şarkı "Dilbera'm Dilber" / "Ağlaya Ağlaya,
Anomin şarkı "Geliyê Zîlan"/ "Uçun Kuşlar Medine'ye",
Anomin şarkı "Bîngol Şewitî”/ "Yusuf Yüzlüm"
Anonim ilahi "Hawar Geylanî" / "Havar Geylanî"
Sanatçı Diyar ait "Erdalê min" / "Ey Nefsi Serkeş"
Sanatçı Diyar ait "Pîroz Be" / "Gül Yüzlü"
Bestesi sanatçı Aram Tigran'a ait "Ay Dîlberê" / "Medine Gülü"
Anomin şarkı "Yara Min Tu Rewşenî" / "Menzil'de Üç Minare"
Kendi dillerini ve kültürlerini başka bir kültürün ürününe dönüştürmeye çalışanlar:
Kürtçe şarkıları Türkçeleştirip ilk okuyan: Celal Güzelses, Neşet Ertaş, Mehmet Özbek, Mukim Tahir, Ruhi Su, Kel Hamza, Muzaffer Sarısözen, Cemil Cankurt gibi isimlerdir.
Kendi dilleri olan Kürt müziğine vefasızlık eden bu isimlere daha sonra Mahmut Güzelgöz, Kazancı Bedih, Nuri Sesigüzel, İbrahim Tatlıses, Burhan Çaçan, İzzet Altınmeşe, Selahattin Alpay, Atakan Çelik, Ahmet Sezgin, Mahsun Kırmızıgül, Celal Yarıcı, Songül Karlı, Ceylan, Küçük Emrah, Güler Işık, Hülya Süer, Belkıs Akkale, Özcan Deniz gibi sanatçılar eklendi. Bu listeyi çoğaltmak mümkün…
İşte Türkçeleştirilen Kürtçe eserlerden bir kaçı:
Hesen Zîrek – Ey Niştîman > Ruhi Su – Ankara’nın Taşına Bak
Marjan – Kevirê Dil > Ajda Pekkan – Baksana Talihe
Tahsin Taha - Cotkar > Mehmet Özbek “ Beyaz Gül, Kırmızı Gül”
Şahiya Stranan – Edle > Ahmet Sezgin – Ay Akşamdan Işıktır (yaylalar)
Ölürüm Türkiyem- (Koma Denge Qamışlo- Dayê)
Hesen Zîrek – Yallah Şufer, İbrahim Tatlıses – Yallah Şoför
Sibeye Newroze- mendilim yele yele-Burhan Çaçan
Serhildan jiyane- Beraber, Beraber- Burhan Çaçan
Ez kevok im - hele yar zalım yar-İzzet Altınmeşe
Risteme İsko - Min te ditibu > Gönül Dağı-Neşet Ertaş
Bitlis’in önünde Bağlar- Welat çiqa xweşû rinde
Nure - çay içinde adalar
Rindike - kara üzüm habbesi- İbrahim Tatlıses
Ximxime - ağrı dağından uçtum
Zeriyamin - uzun uzun kamışlar
Ninno - karanfil deste gider
Naze - nazey nazey
Cane cane - caney caney
Nabikeve - bu tepe kumlu tepe
Yara min - cümbüllü
Seyran mangi - ağlama yar ağlama
Lo verde - makaram sarı bağlar
Le xanim - le hanım
Dera sore - dağlar duman oldu
Ax wey lo - yaylanın soğuk suyu
Lorke lorke - diyarbakır güzel bağlar
Porzerin - toycular
Yar yeman - ay akşamdan ışıktır
Yek mumik - bir mumdur
Rabe cotyar - beyaz gül kırmızı gül
Sineme - zap suyu
Esmera min - kibar yarim esmerim
Çawe ciwan e leyla - çavuş kızı leyla
Bu listeyi sayfalarca uzatmak mümkün…
Kürt doğup Türk ölen, yaşamaya devam eden, bütün şarkıların, bütün insanların, bütün siyasetlerin ruhuna el-fatiha...
