Sular Çekildi,
Bugünkü Wan Gölü sınırları içinde yapılan 2500 yıllık Kale Doğu Anadolu’da kuraklık ve suların çekilmesi ile gün yüzne çıkmaya başladı…
Sular Çekildi, "Xaldi Kalesi" Göründü…
Kürtlerin Kadim medeniyetin Kadim Başkentlerinden biri Wan (Biani). Wan, M.Ö. 1300’lerde Kurulan, Kafkaslardan doğu Avrupa sınırlarına dayanan sınırları ile Xaldi ülkesi(( X1))(bugunku yerel dilde Xude, Huda=Allah Kelamı) Asur kaynaklarında Urartu diye geçen Xaldi başkenti. 2000-2500 yıllık bir şehir.
Bugünkü Wan Gölü sınırları içinde yapılan 2500 yıllık Kale Doğu Anadolu’da kuraklık ve suların çekilmesi ile gün yüzne çıkmaya başladı…
Van'ın Erciş ilçesinde uzun yıllar su altında kalan Osmanlı kalesi, Van Gölü'nün sularının çekilmesiyle yeniden ortaya çıktı
Doğu Anadolu Bölgesi'nde yaşanan kuraklık nedeniyle birçok baraj, gölet ve su kaynağı kururken, Türkiye'nin en büyük gölü olan VanGölü'ndeki su seviyesinin düşmesi, Erciş ilçesinde yıllardır su altında kalan Osmanlı kalesini ortaya çıkardı.
Yapının büyük bölümünün su altında kalması nedeniyle ziyaret edilemeyen Van Gölü sahilindeki kaleye, şimdilerde yerli ve yabancı turistler büyük ilgi gösteriyor.
Kaleyi gezen tarihçi-yazar Selahattin Koşar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Urartu Krallığı zamanında Van Gölü sahilinde inşa edilen kalenin, Karakoyunlu Devleti ve Osmanlı İmparatorluğu döneminde de onarımdan geçirilerek kullanıldığını belirtti. Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi'nde de geçen Osmanlı kalesinin 521 yılında Sultan Kılıçaslan tarafından Urartu Krallığı'nın temelleri üzerine inşa edildiğini anlatan Koşar, Kanuni Sultan Süleyman'ın da İranseferi sırasında kalede bir hafta konakladığına dair bilgiye sahip olduklarını ifade etti.
Koşar, Osmanlı İmparatorluğu döneminde yapılan onarımın ardından yerli halkın kale çevresindeki yapılarda yaşadığını bildirerek, Van Gölü sularının 1800'lu yıllardan itibaren yükselmeye başlamasıyla insanların bugünkü Erciş bölgesine yerleştiğini dile getirdi. Kalenin, göldeki yükselmenin etkisiyle tamamen su altında kaldığını anlatan Koşar, kaledeki yapıların hem suyun hem de Van'da 23 Ekim 2011'de yaşanan depremin etkisiyle büyük hasara uğradığına dikkati çekti.
Suların çekilmesiyle yeniden ortaya çıkan ve Osmanlı İmparatorluğu'nun Erciş'teki tek eseri olan kaledeki belirli bölümlerin restorasyondan geçirilmesi gerektiğine değinen Koşar, yapılacak restorasyonla kalenin turizme kazandırılabileceğini sözlerine ekledi. (AA)
Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Dip Not : X1:
XALDİ (Urartu)
Xaldi sözcüğü gerek etimolojik ve gerekse anlam bakımından Kürtçe olup tanrı ve sahip anlamlarını ifade etmektedir. Xaldi “L” harfinin düşmesi sonucu bugün Kürtler tarafından Xadi, xwedi, xuda, xudé gibi telaffuz edilmektedir.
Horri tapınma kültünde de yaratıcı otorite Xaldi ile benzeşen Xudena sözcüğüyle ifade ediliyordu. Xaldiler’in Horri-Mittani devamı olması ve aynı dili konuşup aynı tanrıya tapmalarından anlaşıldığı gibi Xaldi/Urartu’lar da Horri-Mittaniler gibi Kürtlerin atalarıdır.
Araştırmacı -dil bilimci- Sayın L.Liberian bu konuda şöyle diyor:
“…Urartu ismine ilk defa ASUR Kralı Salmanasser zamanındaki tabletlerde rastlanmaktadır.(M.Ö.1270) Urartular, ülkelerine Xaldini veya Biani derlerdi. Biaini daha sonra Bian, Vian ve Van olarak değişmiş ve bugünkü Van Gölü, şehri ve bölgesine adını vermiştir. Urartu krallığı Horri uygarlığının bir devamı olarak meydana gelmiştir. Urartu dili Horri dilinin bir versiyonudur. Urartu ismi Asurca dağlık bölge Anlamına gelir. İncilde de bu bölgeye Ararat denir. Ayrıca Asurlular bu bölgeyi Nairi ismiyle de anmışlardır. Nairi ise Asurcada nehirler ülkesi demektir…”
