Serhad Yöresinde Halk Hekimliği

Serhad Yöresinde Halk HekimliÄŸi

Serhad illerindeki halk hekimliÄŸi inanışlarında çarpıcı saÄŸlık önerileri öne çıkmaktadır. Halkın yaÅŸanmışlıklarıyla geçmiÅŸten günümüze gelen ve IÄŸdır, Kars, Ardahan, AÄŸrı, Van ve MuÅŸ gibi serhad illerinde uygulanan bazı tedavi yönetmelerini aÅŸağıda okuyabilirsiniz:

Kulak aÄŸrısı için badem yağı, gül suyu, sirke, keklik otu suyu, söÄŸüt yaprağı suyu kulaÄŸa damlatılır.

EkÅŸi elma veya elma suyu tansiyonu tanzim eder. SöÄŸüt çiçeÄŸi ve söÄŸüt yağı tansiyonu düzeltir.

Baygınlık geçiren için olgunlaÅŸmamış ayva suyu içmek, taze salatalık koklamak, su veya ÅŸerbet içmek, gül suyu koklamak ve limon yemek faydalıdır.

Kellik ve saç dökülmesine karşın birtakım pratikler yapılmaktadır. Bunlardan bazıları ÅŸöyledir; yumurtanın sansı yağı çıkıncaya kadar piÅŸirilir, çıkarılan yaÄŸ baÅŸa sürülür. Ardıç dövülerek yumuÅŸatılır sirke ile karıştırılarak baÅŸa sürülür. BaÅŸa menekÅŸe yağı sürülür. BaÅŸa kına yakılır. TavÅŸan yağı sürülür. Ceviz yağı sürülür. Üzerinde turp yemek saçın dökülmesini engellediÄŸi gibi teni diri ve canlı gösterir.

Tihtavik (nane) ve defneyaprağı derideki lekeleri yok eder.

Burun tıkanıklığını ılık tuzlu su açar.

NarçiçeÄŸini kaynatıp bal ile karıştırıldıktan sonra yenirse göÄŸsü yumuÅŸatır.

EÅŸek sütü akciÄŸer iltihabı için bire birdir.

NarçiçeÄŸinin suyunu ılık olarak içmek öksürüÄŸü keser.

Badem yağı yemek böbrek aÄŸrısını dindirir.

Tolik (ebe gümeci) yaprağını kaynatıp bal ve inek yağı ile karıştırarak yemek böbrek taşını düÅŸürür.

Ada soÄŸanı göÄŸüs hastalıklarına, akciÄŸer ve dalak aÄŸrılarına, nefes darlığına, böbrek taÅŸlarına baÅŸ ve sinir aÄŸrılarının tedavisinde kullanılır.

Sarılığa yakalanan birisine şayet yaz mevsimi ise, halk arasında acı kavun denilen yabani kavun suyu tavsiye edilir. Bu kavunun suyu damar sertliği ve sırt ağrılarını giderici olarak ta kullanılır.

Damarlarda pıhtılaÅŸan koyu kanı dışarıya atmak için en yaygın olan usuller ya vücudun ilgili yerlerinde sülük gezdirilir veya maÅŸrapa ile kan bir araya toplandıktan sonra iÅŸin uzmanları tarafından kan dışarıya atılır. Buna halk arasında hacamat etmek denir.

Armut ‘un meyvesi grip hastalığına karşı iyi gelir. Mideyi kuvvetlendirdiÄŸi gibi hazmı de kolaylaÅŸtırır. Çekirdekleri ise aç karnına yenildiÄŸinde bağırsak kurtlarına karşı müessirdir.

Aşırı terlemeye karşı Hevrist (ardıç) aÄŸacının tohum ve yapraklarının kaynatılmış suyundan banyo yapmak yaygındır.

Ayının dışkısı sedef hastalığına iyi gelir.

Ayrık otunun kökleri kaynatılarak içildiÄŸinde böbrekteki taÅŸları düÅŸürür.

Elma cildi güzelleÅŸtirir. Ömrü uzatır. Nefes darlığını ortadan kaldırır. Kanı artırır ve arındırır. Tohumu aça karnına yenildiÄŸinde bağırsaktaki kurtlan döker.

Badem kum üzümle birlikte yenildiÄŸinde öksürüÄŸü ortadan kaldırır.  Balgam sökücü özelliÄŸi vardır. Damarlardaki kireçlenme ve daralmaları tedavi eder.

Hakiki bal birçok derdin dermanıdır. Mesela mide, göz ve kalbi kuvvetlendirir. Damarlan geniÅŸlenirdir. GöÄŸsü açar,  birçok aÄŸrı ve sızıları geçirir. Sarılığa karşı tesirlidir. Balgam ve safrayı vücuttan çıkarır. SoÄŸuk algınlığına karşı sigorta görevi yapar. Netice itibariyle halk arasında yetmiÅŸ iki derdin dermanı olarak bilinir.

Belgevêz (baÄŸa yaprağı) çıban vb. yaralardaki iltihabın dışarıya atılmasında en etkili ilaç olarak kullanılır.

Zeytinyağı ile karabiberin birlikte kaynatılıp içilmesi felci önler, el ve ayaktaki titremeleri giderir.

Karanfil çayı hafızayı güçlendirir. Ses yollarını açar, gözdeki feri kuvvetlendirir.

Ebe gümecinin (tolik) tohumlan kaynatılarak suyuna ÅŸeker ilave edilir.  Bu ÅŸerbet iç kanamalara karşı oldukça tesirlidir.

Zambak suyu cilde sürülürse ciltteki lekeleri yok eder. Cilde canlılık ve tazelik getirir.

Zeytin yapraklarının baÄŸa yaprağı gibi iltihap sökücü özelliÄŸi vardır.

Keten tohumu bal ile karıştırılıp yenilirse gastrit akciÄŸer ve bağırsaklardaki yaralar için oldukça olumlu neticeler verir.

Åžilan (kuÅŸburnu) reçeli birçok derdin ilacıdır; yaÅŸlanmayı önler.

Kaynatılmış nar suyuna bal katılarak varisli kısımlara sürülerek tedavisinde olumlu sonuçlar alınmaktadır.

Kaşıntıya karşı erik yemek tavsiye edilir.

Kaynatılmış lahana suyu ses kısılmalarına karşı iyi gelir.

Kertenkelenin derisi kurutularak yakılır. Un halini almış külü ameliyat edilecek kısma sürüldüÄŸünde narkoz görevi görür.

Kirpinin yağı cilde tazelik ve canlılık verir.

Susam yağı nefes darlığı ve vücuttaki yanıklar için merhem olarak kullanılır.

Lale suyu bir bardak su ile birlikte içmek balgamı söker. Limon kabuÄŸu zehirlenmelere karşı iyi gelir.

DiÅŸ eti kanamalarında narçiçeÄŸi ilaç olarak halk arasında kullanılır.

Berfin (kardelen) romatizma, karaciÄŸer ve böbrek hastalıklarına karşı tesirlidir.

Nohut soÄŸuk algınlığına, kısılan sesi açmaya, öksürüÄŸü gidermeye, göÄŸüs hastalıkları ve boÄŸaz iltihaplarına, suyunun ciltteki lekelere sürmekle çillere karşı hazımsızlığa iyi gelir.

Nane çiÄŸnemek diÅŸ aÄŸrısını giderir.

Sarımsak hazmı kolaylaÅŸtırır. Vücuttaki birçok mikroplan öldürür. Kandaki glikoz seviyesini düzenli bir ÅŸekle sokar.

Fıstık şeker seviyesini artırır. Yeşil olarak kabuğunu yiyenlerin ağzındaki yaralar iyileşir.

Hardal tozu emfiye gibi burundan çekildiÄŸinde burundaki her türlü tıkanıklığı giderir. Ayrıca birçok göÄŸüs hastalıkları ile öksürüÄŸün tedavisinde kullanılır.

Sarılığa yakalananlar için bir çay bardağı salatalık suyu tavsiye edilir. Ayva çiçeÄŸi balla karıştırılıp yenildiÄŸinde kalbi güçlendirir.

Çoban yastığını kaynatıp içmek bağırsak iltihabını ortadan kaldırır.

Vücutta kırılan kemiklerin çabuk kaynaması için, kelle paça tavsiye edilir.

Altını ıslatan çocuklara bıldırcın eti yedirilir.

Sidik torbasındaki iltihabı gidermek için çiy yumurtanın sarısı içilir. AkciÄŸer ve bağırsaklardaki yaralar için karakoyun sütü tavsiye edilir. Deve sütü birçok hastalığın ilacıdır.

AteÅŸ üzerinde yanan cevizin çıkardığı kokuyu teneffüs etmek sancıyı giderir.

Ani zayıflamalar için böbrek yağı ile piÅŸirilen pirinç pilavı müspet netice verir.

Vücuttaki aşırı ve ani ateÅŸ yükselmeleri için elma tavsiye edilir.

Kupik çekmek diye tabir olunan tedavi ÅŸekline küpe atmak veya küpe salmak denir. Genellikle soÄŸuk algınlığına karşı kullanılır.

Buz yarası alanlar genellikle kerti tandıra atılır. Bu tedavi ÅŸekli üÅŸütenler için de kullanılır.

Satırcem olanlarla rahminde problem olan kadınlar hayvan derisine salınır.