Cihazdan Ezan Okutmak Caiz Mi?
Cihazdan Ezan Okutmak Caiz Mi?
Köy ve mahallelerde imamlar sanal imama döndü. Eskiden köy ve mahallelerde ilk uyanan cami imamları olurdu. Sabah erkenden köyün içinde yabancı, hırsız vesaire görülürse ilk imam görürdü. Köye gelen tilkileri kurtları da ilk gören imam köylüyü haberdar ederdi. Bu durum mahalleler için de geçerliydi. Eskiden ilk uyanan imamların günümüzde artık hemen hemen hiçbiri sabah namazına bile kalkmıyor.
Ä°lk uyanan imamlar artık son uyanan oldular. Nedeni ise cihazdan ezan okuma icat oldu mertlik bozuldu. Artık merkezi sistemden ayarlı radyo frekansları ile ezan okutuluyor. Tüm köy ve mahalle camileri kasetten ayarlı bir ÅŸekilde okunuyor. Velhasıl imam camiye gitmeden ezanı okumuÅŸ oluyor. Camide cihazdan ezan okunurken imam yatağında mışıl mışıl uyuyor. Ä°slam dininde kasetten ezan okuma ne kadar caizdir sormak isterim? Ulemadan biri aydınlatırsa sevinirim.
Bir imam günde kaç dakika ezan okuyor ki? Alınan maaÅŸlar hak edilmeli. Taziyelerde Fatiha okuma, Ölü yıkama dışında pek yoÄŸunlukları yok sanırım. Bazı imamlar ölü yıkama iÅŸini de kapı arkasında durarak bir yakınına tarif edip ona yaptırıyorlar. Ya da camideki bir elemanlarına yaptırıyorlar. Hatta bu yönde yaÅŸanan bir gerçeÄŸi sizlerle paylaÅŸayım:
Adam babasının cenazesini camide yıkatır. Akabinde cami mollası cenaze sahibine cenazeyi yıkayan cami çalışanına zahmetine karşılık üç yüz lira vermesini ister. Parayı çok bulan cenaze sahibi. "Hocam yüz metre ileride Tır'ı 120 liraya yıkıyorlar. 300 lira çok" diyerek tepkisini dile getirmiÅŸ.
Cihazdan ezan okutma Türkiye'deki tüm camilerde hemen hemen aynı durumda. Åžia mezhebine mensup hemÅŸerilerimiz de ezanı kasetten okutuyorlar. Sabah namazına kalkıp cemaatiyle birlikte namaz kılmayan bir imam ve bir camide bir eksiklik olmuÅŸ olmuyor mu? Müftüler bu sanal ezan okuma iÅŸi hakkında ne düÅŸünüyorlar?
Basın açıklamalarında "Kahrolsun Ä°srail, kahrolsun Amerika" diye bağıran mollalar ezanı kendileri okuyacaklarına Yahudi ve Hıristiyanların ürettiÄŸi cihazlardan okutmayı tercih eder hale gelmiÅŸler! Onların icat ettiÄŸi hoparlörlerden yükseliyor ezan sesleri. Ä°mam dediÄŸin ezan saatinde camisinde olmalı. Evinde uykuda deÄŸil.
Camilerin sadece namaz saatlerinde açılmasını da doÄŸru bulmuyorum. Eskiden dışarıda kalanlar bir köye, bir ÅŸehre gelenler camilerde yatarlardı. Her saat camilerin kapısı açık olmalı. Evsizler kapısı kapalı camilerin avlularında donarak ölmemeli. Kilislerin altında evsizler ve yoksullar için aÅŸ evleri ve yardım mekânları var. Bizde ise camilerin altlarında marka firmaları verilmiÅŸ kiralık iÅŸ yerlerini görüyoruz.
'Caminin kapısı açık kalırsa halıları çalarlar' diyenler var. Bir ülkede camiden halılar çalınıyorsa orada Ä°slam'dan bahsedilemez zaten. Herkes zekâtını verse yoksul kalmaz, kimsede halı çalmaz. Hem günümüzde her yerde kamera var. Kimse çalamaz. Çalınan halıyı satına alacak esnaf bulunmazsa da halılar yine de çalınmaz. Sorun her halükarda dürüst insanda bitiyor.
Kimse bu sanal ezan okuma iÅŸinden memnun deÄŸil. Ä°lin valisi bile saat sekizde iÅŸ başı yaparken, bazı imamların saat onda uyanması ne kadar doÄŸrudur? Namazları nereye kadar kazaya bırakacaksınız? Sanal ezan okumanın dinimizdeki yeri nedir? Yetkililerden bu hususta cevap bekliyorum. Din Ä°ÅŸleri Yüksek Kurulu BaÅŸkanlığının bu sorulara verdiÄŸi cevabı sorusuyla birlikte aÅŸağıda dikkatlerinize sunuyorum:
Namaz vaktini bildirmek için cd, kaset vb. kayıtlardan ezan okunabilir mi?
BilindiÄŸi gibi "ezan" farz namazlar için okunan özel sözlerdir. Ezan aracılığıyla halka hem namaz vaktinin geldiÄŸi ve cemaatle namaz kılınacağı duyurulmuÅŸ olmakta, hem de Allah'ın eÅŸsiz büyüklüÄŸü, Hz. Muhammed'in (s.a.v.) peygamberliÄŸi ve namazın kurtuluÅŸ vesilesi olduÄŸu ilan edilmektedir. Ezan, namaz vakitlerini ilan olduÄŸuna göre, muayyen kalıplarını muhafaza ve ifade etmek suretiyle bu ilanın, hoparlörle veya hoparlörsüz yapılması arasında dinî açıdan bir fark yoktur.
Bununla birlikte teyp kasetinden veya CD'den ezan okunması Ä°slam'ın ÅŸiarlarından olan ezanı basite almak, ona gereken saygıyı göstermemek anlamına gelir. Ayrıca kayıttan okutulması, Hz. Peygamberden günümüze kadar gelen teamüle uygun deÄŸildir. Onun için ezanın CD veya teypten verilmesinin sakıncasız olduÄŸu söylenemez. Fakihlerin, Kur'an'ın aks-i sadasının Kur'an hükmünde sayılmayacağı yönündeki yaklaşımları da bu hükmü desteklemektedir (Meydânî, el-Lübâb, I, 60).
Emekli bir imamdan da ÅŸöyle bir cevap geldi: Teyp-telefon vb. aletler ile ezan okumak caiz olmaz; çünkü okunan, ezan hükmünde deÄŸildir. O sesin sahibi olan insan yoktur orada. Bu ses, yalnızca aksiseda yani yankı kabilindendir.
Åžimdi soruyorum: Cihazdan ezan okutmak caiz deÄŸilse okutanlara hüküm ne ola?
