Bir Kürt Destanı: NEWROZ
Newroz, Kürt ulusunun Demirci Kawa önderliÄŸinde Asurlu kral Dehak’ın zulmüne isyan ateÅŸini tutuÅŸturduÄŸu ve zaferle taçlandırdığı gündür.
Newroz, Kürt ulusunun zalim Dehak'a karşı elde ettiÄŸi zaferin bayramı ve mücadele günü olarak birçok ulusa yayılmıştır. GeçmiÅŸ yıllarda ülkemizde Newroz bayramı kutlamak yasaktı. Newroz bayramı ülkemizde resmi tatil deÄŸil..! Madem "Türk bayramıdır" neden resmi tatil deÄŸil? Newroz Resmi Tatil ve Bayram ilan edilmelidir.
Avrupa’dan, Asya’ya dünyada birçok halk baharın geliÅŸini kutlamaktadır. Newroz'un baÅŸka halklarca da benimsenip kutlanması ayrı bir güzellik taşımaktadır...
20 Mart akÅŸamı zalim Dehak'ın sarayına baskın düzenleyen Demirci Kawa komutasındaki Kürt ulusu zaferle çıkar. Zalimin zulmü biter. Ve özlenen özgürlük baharı gelmiÅŸ olur. Newroz'u anlamlı kılan özgürlüÄŸe kavuÅŸulan gün olmasıdır.
Kürt ulusunun özgürlük bayramı olan Newroz’a dini inançlar, deÄŸiÅŸik yerel motifler, kendilerine has kutlama kültürlerini katarak yaygınlaÅŸtıran halklar renk katmışlardır.
Kürt tarihinde Newroz Bayramının çıkışı ve tarihi ÅŸöyle anlatılmaktadır. Kürt mitolojisindeki Kawa efsanesine göre, günümüzden 2515 yıl öncesinde Kürt Kral CemÅŸid’i yıkarak yerine geçen Dehak adında çok zalim olan Asurlu kralın yönetiminde yaÅŸayan Kürtlerin içinden çıkan Kawa adlı demircinin isyanı ve Dehak’ı öldürmesi anlatılmaktadır.
Newroz, Kürt tarihçileri, Kürtlerin en eski dini olan ZerdüÅŸt'ün Kitabı Zend-Avesta’da, Firdevs'in Åžerefnamesinde Ömer Hayyam'ın Newroznamesinde, Åžerefxan'ın Åžerefnamesinde ve günümüzde çeÅŸitli yazılı eserlerde deÄŸiÅŸik ÅŸekillerde iÅŸlenmiÅŸ, günümüze taşınmıştır.
Newroz’un Kürtler için anlamı?
Kürt mitolojisinde yer alan ÅŸekli ile Newroz, Mezopotamya’da hüküm süren Dehaq adında Asurlu zalim bir kral hüküm sürmüÅŸ. Kısa zamanda etrafa saldığı dehÅŸetle adından söz ettirir. Dehaq, çok amansız bir hastalığa yakalanır, Her iki omuzunda iyileÅŸmeyen yaralar çıkar. Omzundaki yaralar kapandıkça tekrar açılmaya baÅŸlar. Korkunç acılar yaÅŸamaya devam eden Dehaq, Ülkedeki bütün hekimleri çağırır ama hiçbiri derdine çare bulamaz, En sonunda hekimler çareyi söyler ve tek çaredir ki Kürdün gününü, geleceÄŸini belirleyecektir. Bu acıların dinmesi için, yaraların her gün iki gencin beyinleriyle tedavi edilmeleri gerekir.
Dehaq’ emri ile her gün iki Kürt genci Saraya getirilir, baÅŸları kesilir ve beyinleri yaralara koyulur, zamanla gençlerin ölümü halk arasında büyük tepkilere neden olur, halk korku ve dehÅŸet içindedir. Sonraları Dehaq'in Sarayına Armail ve Karmail adlı iki kardeÅŸ kralın sarayına aÅŸçı olarak girmeyi baÅŸarırlar, Bu duruma tahammül edemezler. Ve her gün getirilen iki genci saklarlar ve onların yerine iki koyun beynini Dehaq'a sunarlar. Kendi yerlerine koyun kesilip kurtarılan Kürt gençleri ise daÄŸlara kaçarlar, bu durum yıllarca sürer.
Newroz ateşi ile sarı, kırmızı ve yeşil renkler nereden geliyor?
Bir gün daha önce oÄŸlunu ve kardeÅŸlerini Dehaq'ın öldürdüÄŸü Demirci Kawa, bu duruma isyan eder. Halkının böyle katledilmesini kabullenmez. YiÄŸit, cesur ve iyi yürekli biri olan Kawa, halkını ve bunca senedir daÄŸlara sığınan gençleri örgütler, büyük bir ayaklanmanın başına geçer. Ülkede azınlıkta olan halklarda Kürtlerle birlikte direniÅŸe destek vererek Kawa'nın komutasına girerler.
Ve Beklenen gün gelir. Dehaq'in Sarayına gizlice giren Kawa, onu balyozuyla öldürür. Onu öldürdüÄŸünü sarayın dışında bekleyen taraftarlarına haber vermek için önceden anlaÅŸtıkları gibi sarayın yüksek bir yerinde büyük bir ateÅŸ yakar ve bu ateÅŸi gören Kawa’nın taraftarları sarayı basarlar. Böylece sabaha karşı Dehak'ın krallığını yıkarak sarayı ele geçirirler. Yüksek bir yere çıkan Kawa halkın zulümden kurtuluÅŸunu kutlamak için giymiÅŸ olduÄŸu sarı, kırmızı ve yeÅŸil renkteki demirci önlüÄŸünü sallayarak sevincini gösterir.
Ä°ÅŸte o gün takvimler M.Ö. 21 Mart 612'yi göstermektedir. Artık Halk için yeni bir dönem baÅŸlamıştır. Ve her yıl Kürtler 21 Mart'ta büyük ateÅŸler yakarak, özgürlüklerine kavuÅŸtukları bu günü kutlamaktadırlar.
O gün omuzlara alınan Demirci Kawa'nın sevinçten salladığı kırmızı ve yeÅŸil renkteki demirci önlüÄŸü, özgürlüÄŸe kavuÅŸan halklar için bir sembol olur. Sarı, kırmızı ve yeÅŸil renkler o günden bugüne Kürtlerin ulusal renkleri arasında yer almıştır. Bu renkler giyim kuÅŸamları ile dokudukları Heybe, halı ve kilimlere kadar yansımıştır.
Demirci Kawa Mezopotamya'nın Spartaküs’üdür
M.Ö. 612 yılında Asur Ä°mparatorluÄŸu Mezopotamya halklarına, Kürtlerin ataları olan Medlere, Ä°ran'lıların ataları Perslere ve ÅŸimdi soyları tükenen Hurilere, Babillere, Elamlılara çok zulüm yapıyordu. Kürt Med Generali Keyasker (Kawa), tıpkı Selahaddin Eyyubi gibi tüm halkların desteÄŸini alarak, Asur zulmüne ve zalim Dehak'a karşı ayaklanır.
21 Mart 612 yılında Asurluların baÅŸkenti Ninova'yı kuÅŸatır. (Ninova Irak Kürdistan bölgesel yönetiminin BaÅŸkenti Erbil’in yanında yer alan tarihi bir kenttir) Ve Zalim Kral Dehak'ı devirir. Keyasker'e eski Med ve Pers dilinde "lider, önder, komutan" anlamına gelen ''Kawa'' denilir. O günden sonra, bütün Mezopotamya halkları özgür olur.
Özgürlük ve yeniden diriliÅŸin bayramı Newroz'u benimseyip kutlayan tüm halkların Newroz Bayramı kutlu olsun!
Newroz Piroz Be…
