Yalan, hafıza ve vicdan

Yalan, hafıza ve vicdan

AYHAN BİLGEN- Kars HDP Milletvekili Adayı

Yalanın başı, ortası olsa da sonu olmaz. Hafızası olmayanın da vicdanı olmaz.

Toplumların güç merkezleri eliyle yönetilmesinin en sihirli aracı yalanlardır. Yalan üretmek, kendi ürettiği yalanın peşinden gitmek kısa vadede en ucuz yönetme yöntemidir.

Devletler maceraperest muhterislerin elinde en sistematik yalan üretme mekanizmasına dönüşür. Demokrasi, üretilmiş yalanlara itiraz edebilme, hesaplaşma imkanı sunduğu kadar değerlidir.

Her dem yeni yalanlar ortaya atabilmenin güvencesi toplumsal hafızanın zayıflığıdır. Bu nedenledir ki hafızasızlaştırma aynı zamanda vicdansızlaştırmanın da kapısını açar. Yalan üzerine kurulu düzeninizi, zulmünüzü sürdürmenin yolu hafızayı sıfırda tutmaktır.

Türkiye toplumu neredeyse kurumsallaşmış yalanlarla yüzleşebildiği, hafızasını yeniden diriltebildiği ölçüde vicdani bir ortam inşa edebilir. Halkların birbirleriyle, devletin toplumla, toplumsal kesimlerin kendi içinde demokratik bir hukuk geliştirebilmesi, bugünkü vicdansızlığın aşılması ile mümkün olabilir.

Bu kadar uzun bir soyut girişi neden yaptım?

İster devletin yüz yıllık yalanlarını, ister partilerin aday belirleme oyunlarını ele alın, iş gelip yalana, hafızanın yok sayılmasına ve vicdanın ortadan kaldırılmasına dayanmaktadır.

Toplulukları ayakta tutan, onurlu ve dik durmalarını sağlayan iskelet hafızadır.

Dünya deneyimlerine ve tarihe bakarak başkasının doğrularından ders çıkarttığınız gibi onların yanlışlarını da tekrarlamamayı öğrenirsiniz. Elbette herkes kendi yürüyüşünde kendi yanlışını yapma ihtimali ile karşı karşıyadır. Ancak bile bile ve ısrarla aynı yanlışları tekrarlamak hem kendi ortak aklına hürmetsizlik hem kendi emeğine saygısızlıktır.

Kirlenme, yozlaşma tüm insanlığı tehdit eden en büyük tehlikedir. İnsan unsurundaki bozulma, siyasal sistem ya da hukuk düzenindeki bozulmadan daha zor telafi edilir. Elbette ikisi iç içe ve etkileşim içindedir. Ancak bozulan düzeni değiştirmek de ancak insanın, toplumun görevi olabileceğine göre, çürümeyi durdurmak, hatta geciktirmek, insani değer ve ölçülerin korunabildiği ölçüde mümkündür.

Adaletin ve ehliyetin yerini küçük hesapların alması bir toplumu çökertmeye yeter. Türkiye toplumu, barışını geleceğini kurmak için bir yol ayrımındadır. Ödenen onca ağır bedele rağmen yeni bir sayfa açılamamasının en önemli nedeni “böyle gelmiş böyle gider” çaresizliğidir.

Siyasetin bırakalım devrimci dinamiğini hiç olmazsa insani değişimini geliştirebilmesi, kokuşmayı durdurabilecek kararlı, radikal adımlarla mümkündür.

Partiler adaylarını belirlerken halkın oyunu alabilmeyi gözetirler. Bu noktada halkın fedakarlıklarını, ödediği bedeli ne ölçüde göz önüne aldıkları elbette önemlidir. Ancak bir sonraki adımda yani öyle ya da böyle sandık sınavı verildikten sonra başka bir süreç başlar. Siyaseti kendi kişisel çıkarları için meslek haline getiren ama toplumsal mücadeleye katkı sunma imkanından mahrum kişiler bir süre sonra siyasetin göbeğine oturur ve halkın sırtında yük olmaya başlar.

Kendini var etmeyi her şeyin üzerinde gören kişilikler, bütün  toplumsal kazanımları tüketmeye muktedirdir.

7 Haziran’dan sonra Türkiye siyasetinde yaşanacak çözülme ve kırılmaların tohumlarını 7 Nisan’da atılan tohumlarda aramalıyız.

En başa geri dönelim. Hafızası ile alay edilen toplumlar yalanları ile mutlu olmaya mahkum olurlar. Vicdanları uyandırmanın yolu hafızayı diri tutmaktan geçer. Başkanlık korkusu ile yeni anayasa ihtiyacının birlikte ele alınabildiği bir kampanya dili, toplumsal ikna açısından kilit rol taşıyor. Türkiye’nin yeni yaşama inandırılabilmesi için iki ay çok kısa gözükse de, toplumsal değişim, geçmişin birikimi ile hasat toplamaya dönüşebilir.